Pijn is een veel voorkomende klacht bij mensen met artrose. Toch staan wetenschappers voor een raadsel. Kraakbeen heeft geen zenuwen, dus hoe kan de pijn dan ontstaan? Onderzoekers van het Radboudumc in Nijmegen hebben in nieuw onderzoek aangetoond dat een specifieke stof in het kapotte kraakbeen de pijn kan veroorzaken.

Het eiwit Nerve Growth Factor (NGF of zenuwgroeifactor) is van cruciaal belang voor pijn bij artrose. Maar waardoor ontstaat deze zenuwgroeifactor NGF in een gewricht? Onderzoekers dr. Esmeralda Blaney Davidson en dr. Peter van der Kraan (Radboudumc) denken dat het komt door het kapotte kraakbeen zelf.

Kapot kraakbeen stimuleert ontstaan van pijn door NGF

Ons kraakbeen is een enorm reservoir voor allerlei groeifactoren. Dit zijn eiwitten die lichaamscellen op de juiste manier en op de juiste plek in het lichaam laten groeien. Een heel belangrijke groeifactor is Transforming Growth Factor-bèta (TGF-bèta of transformerende groeifactor-bèta). Bij artrose gaat het kraakbeen kapot en komen er grote hoeveelheden TGF-bèta vrij. Dit lijkt van groot belang voor het ontstaan van pijn.

‘Wij hebben de unieke, nieuwe bevinding dat TGF-bèta heel sterk de productie van de zenuwgroeifactor NGF in kraakbeencellen stimuleert’, vertellen Blaney Davidson en Van der Kraan. ‘TGF-bèta bleek zelfs een veel grotere oorzaak voor het ontstaan van NGF te zijn dan de ontstekingsfactor interleukine-1 (IL-1). Van IL-1 werd tot nu toe werd aangenomen dat die de productie van NGF het sterkst stimuleerde.’

Verklaring voor pijn bij patiënten die geen ontsteking hebben

Artrose kan in sommige gevallen samengaan met ontsteking in het gewricht, maar vaak ook niet. De ontstekingsfactor IL-1 komt bij patiënten zonder ontstekingen nauwelijks voor en kan dus niet voor de pijn zorgen. Blaney Davidson en Van der Kraan: ‘Met ons onderzoek zijn we de eersten die aantonen dat het kraakbeen zelf een belangrijke bron van pijn bij artrose kan zijn. We hebben daarmee ook een verklaring gevonden voor gewrichtspijn bij artrosepatiënten zonder noemenswaardige ontsteking.’

Het onderzoek van Blaney Davidson en Van der Kraan is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Osteoartrhitis and Cartilage.

Het Reumafonds heeft uitgebreide voorlichting over artrose.