7x impact van artrose

In 2019 bedroegen de geraamde uitgaven van zorg voor artrose 1,1 miljard euro. Dat komt overeen met 19,3% van de totale zorgkosten die gemaakt werden voor ziekten van het bewegingsstelsel en bindweefsel. Het grootste deel gaat op aan ziekenhuiszorg. Daarnaast ging 68 miljoen euro naar eerstelijnszorg en 5,3% naar ouderenzorg.

➤Trekken we die lijn door, dan staan we de komende jaren voor flinke uitgaven.

Geschat wordt dat de zorguitgaven aan ziekten van het bewegingsstelsel en bindweefsel zullen verdubbelen en naar de 11.3 miljard euro gaan in 2040.

Indirecte kosten nog véél hoger
Behalve zorgkosten, brengt artrose nog heel veel andere kosten met zich mee. Denk aan kosten door verlies van zelfstandigheid en economische inzetbaarheid. En die zijn vele malen hoger. Onder de werkende populatie in Nederland wordt geschat dat de kosten voor ongeveer 17% bestaan uit directe zorgkosten en voor ongeveer 83% uit de indirecte kosten door productiviteitsverlies.

In 2040 lopen er 2,5 miljoen mensen met artrose rond … Nu ja lopen … Met artrose in je heup of knieën kan lopen flink pijnlijk zijn. Zo pijnlijk dat je dagelijks pijnstillers moet slikken. En dat uiteindelijk misschien zelfs een nieuwe heup of knie nodig is. En let op: een prothese is zeker niet zaligmakend. Doe je dit op te jonge leeftijd, dan moet het kunstgewricht bij een deel van de patiënten nog een keer vervangen worden. Zo’n tweede prothese werkt vaak al minder goed en de ingreep geeft veel kans op complicaties.
 

Steeds meer protheses, op steeds jongere leeftijd

• In 2019 waren er voor artrose 56.000 ziekenhuisopnamen die voor het grootste deel uit gewrichtsvervangende operaties bestonden. Deze cijfers stijgen de laatste jaren gestaag.
• In 2020 werden er 36.817 ingrepen plaats aan de heup. Voor de knie ging het om 26.811 ingrepen. En die aantallen stijgen al jaren. Want we worden ouder met zijn allen. En we plaatsen de protheses op steeds jongere leeftijd.

➤Sta er eens bij stil hoe dat er in 2040 uit zou zien als we artrose niet weten te stoppen …

Onze maatschappij draait volledig om bewegen. Meedoen, meeveren, actief en vitaal blijven. We hebben veel mensen nodig op de arbeidsmarkt. Tot op hoge leeftijd. Tegelijkertijd wordt er ook veel meer gevraagd van mensen ouder dan 60. Hoe gaat dat als je knieën, handen of heupen niet lekker meewerken?

➤ Dat is een stuk lastiger met artrose …

Arbeid(songeschikt) & verzuim
Artrose betekent dat je soms niet of zelfs helemaal niet meer kunt werken. Mensen lopen lang door met pijnklachten of melden zich ziek zonder goede hulp te zoeken. Als ze dan uiteindelijk bij de bedrijfsarts terechtkomen, is er al flink veel verzuim geweest: gemiddeld 186 dagen bij knieartrose en 159 dagen bij heupartrose.

Aandoeningen aan het bewegingsapparaat (dat is breder dan artrose alleen) zorgen niet alleen voor langdurige uitval op de werkvloer, maar ook voor arbeidsongeschiktheid. In 2020 werd 1 op de 5 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen door het UWV toegekend aan werkenden met dit type aandoeningen.

Artrose dóór zwaar werk
Artrose kan ook ontstaan door zwaar werk. Wist je dat ruim 1,5 miljoen mensen in Nederland dagelijks regelmatig moeten knielen, bukken of tillen? Naar schatting 17% van de gevallen van heupartrose en 13% van de gevallen van knieartrose ontstaan door werk.

Het lichter maken van zwaar werk is een belangrijke manier voor preventie. In een ideale wereld zouden we daarmee alleen al tussen 2000 en 4000 nieuwe gevallen van knie- en heupartrose kunnen voorkómen.

Ouderen passen steeds vaker op de kleinkinderen. En we kunnen ze eigenlijk ook niet missen als mantelzorgers. Dat wordt alleen maar erger, want in 2040 zal relatief meer mantelzorg moeten komen van ouderen voor andere ouderen. Huishouden of vrijwilligerswerk?

➤ Ook dat gaat allemaal een stuk lastiger als je artrose hebt …

Opvang
Opa & oma zijn voor de meeste kinderen veruit de meest favoriete opvangplek. En we kunnen nauwelijks nog zonder hen, met moeders die meer werken en hoge tarieven van opvang. Maar liefst 80 procent van de ouders met baby’s en peuters zet geregeld grootouders in. Iets meer dan de helft (52 procent) doet dit op structurele basis.

Mantelzorg
Uit onderzoek van het SCP blijkt dat er in 2040 relatief meer mantelzorg zal komen van ouderen voor andere ouderen. Een groter deel van die zorg zal bij de 75-plussers komen te liggen. Tegelijkertijd neemt het aantal mantelzorgers per zelfstandig wonende 75-plusser af; vooral in de leeftijd onder de 75 jaar. Het aantal zelfstandig wonende 75-plussers die mantelzorg ontvangt zal stijgen van 230.000 in 2018 naar bijna 390.000 personen in 2040.

Interessant
Voor deze raming is rekening gehouden met de verwachting dat ouderen in de toekomst in het algemeen gezonder zullen zijn dan nu en dus minder zorg nodig hebben. Maar kunnen we dat waarmaken met de golf van artrose die op ons afkomt?

Kijken we er niet allemaal enorm naar uit om straks na ons pensioen lekker onbezorgd te kunnen genieten en vooral leuke dingen te kunnen ondernemen?

➤  Als de enorme golf van artrose door blijft rollen, wordt dat perspectief een stuk minder onbezorgd.

Ongeveer driekwart van de mensen met artrose ervaart problemen bij dagelijkse activiteiten. Mensen geven vooral aan last te hebben van pijn (85%) en stijfheid (73%). Bijna de helft heeft moeite met lopen.
En als je door artrose eerder moet stoppen met werken, wat betekent dat dan voor je pensioen?

Artrose zorgt niet alleen voor ongekende (zorg)kosten en lichamelijke beperkingen, maar ook voor eenzaamheid, angsten, depressies en sociaal isolement.

Ongeveer de helft van de mensen met artrose ervaart onbegrip uit de omgeving.

En ongeveer de helft geeft aan matig (40%) tot zeer eenzaam te zijn (11%). Hoe meer pijn, hoe meer sprake is van angsten en depressiviteit.

➤ Dat vooruitzicht willen we toch niet?

Oud worden, dat willen we allemaal. Maar dan wel gezond en graag zo lang mogelijk zelfstandig.

➤ Als we zo doorgaan, wordt dat nog een uitdaging.

Thuiszorg en andere hulp
Oud worden, dat willen we allemaal. Maar dan wel gezond en graag zo lang mogelijk zelfstandig. Als we zo doorgaan, wordt dat nog een uitdaging.Ruim een derde van de mensen met artrose krijgt hulp van naasten of mantelzorg. En wist je dat nu al een op de vijf patiënten thuiszorg krijgt?

Nog meer gezondheidsproblemen
Artrose gaat bovendien gepaard met nog veel meer gezondheidsrisico’s. Artrose vergroot het risico op hart- en vaatziekten met 16%. Verder geldt bij overgewicht: hoe zwaarder,  hoe meer pijn en beperking in functioneren van het gewricht.

Straks de hoogste ziektelast!
Van alle aandoeningen zien we voor artrose de grootste toename in ziektelast tot 2040. We overlijden er niet aan, maar artrose geeft een enorme ziektelast voor mensen zelf en de samenleving. Artrose zorgt namelijk voor 2.900 verloren levensjaren. En het aantal verloren jaren door ziekte (ziektejaarequivalenten) komt neer op wel 237.900.