ReumaNederland benoemt zeven universitaire onderzoekgroepen die onderzoek doen naar ontstekingsreuma tot Research Centre of Excellence (RCE). ReumaNederland ondersteunt dit langlopende wetenschappelijk onderzoek naar ontstekingsreuma, omdat het uitzicht biedt op concrete doorbraken die de kwaliteit van leven van mensen met reuma verbeteren en ontstekingsreuma in de toekomst kunnen voorkomen.

Dit zijn de doorbraken waar de RCE’s op het gebied van ontstekingsreuma aan werken:

  • Vroeg opsporen van RA

    RCE onder leiding van prof. dr. Annette van der Helm-Van Mil – LUMC/Erasmus MC: het opsporen van vroege gewrichtsontstekingen bij mensen met beginnende gewrichtsklachten. Dit RCE heeft unieke kennis ontwikkeld in het gebruik van beeldvormende technieken zoals de MRI-scan om ontstekingen vast stellen in de gewrichten van mensen met beginnende gewrichtsklachten. Het RCE wil op nog meer manieren vroege RA kunnen vaststellen, onder andere door het gebruik van echografie. Door mensen met beginnende RA steeds beter op te sporen, en daarna op maat te behandelen, moet de ontwikkeling van chronische RA worden voorkomen.

    ReumaNederland stimuleert samenwerking tussen de RCE’s van professor Van Vollenhoven en professor Van der Helm-van Mil, zodat de combinatie van hun onderzoeken versneld resultaten voor patiënten gaat opleveren.

  • Ontstaan van RA

    RCE onder leiding van prof. dr. Tom Huizinga – LUMC: het ontstaan van reumatoïde artritis (RA) opsporen in het afweersysteem en de ontwikkeling van RA voorkomen door vroeg te behandelen. Dit RCE loopt voorop in kennis over de zogeheten versuikering van auto-antistoffen. Bij mensen die al RA hebben, zijn auto-antistoffen veel vaker versuikerd dan bij mensen die nog geen RA hebben. Het opsporen van het ontstaan van versuikering is een veelbelovende manier om vroege RA te ontdekken en vervolgens te behandelen. De technologie waar het RCE aan werkt, maakt het mogelijk om daarna auto-reactieve B-cellen –die eigen lichaamsweefsel kunnen gaan aanvallen – op te sporen. Het RCE werkt aan een vaccin dat auto-reactieve B-cellen opruimt en gezonde B-cellen ongemoeid laat, zodat RA niet ontstaat.

  • Resetten van het afweersysteem bij RA met celtherapie

    RCE onder leiding van prof. dr. Jaap Jan Zwaginga – LUMC: een nieuwe behandeling die het afweersysteem heropvoedt. Dit RCE loopt voorop in het onderzoek naar dendritische cellen en zogeheten mesenchymale stamcellen die kunnen worden ingezet om de ontspoorde afweerreactie bij mensen met reumatoïde artritis te stoppen. Binnen 5 jaar moet duidelijk worden welke afweer-heropvoedende cellen het best ingezet kunnen worden om het afweersysteem zelf de ontstekingen bij RA tot rust te laten brengen.
    ReumaNederland stimuleert samenwerking tussen de RCE’s van professor Van Eden en professor Zwaginga, zodat de combinatie van hun onderzoeken versneld resultaten voor patiënten gaat opleveren.

  • Voorkomen van RA

    RCE onder leiding van prof. dr. Ronald van Vollenhoven – Amsterdam UMC: het ontstaan van reumatoïde artritis opsporen in bloed, lymfeklieren en gewrichten en de ontwikkeling van RA voorkomen door vroeg te behandelen. Dit RCE heeft een bloedtest ontwikkeld die met grote mate van betrouwbaarheid kan voorspellen of iemand een hoog, middelhoog of laag risico loopt op het krijgen van RA. Bij mensen die een hoog risico lopen om RA te krijgen, wordt onderzocht welke behandeling het best werkt om te voorkomen dat RA zich ook echt ontwikkelt.

  • Resetten van het afweersysteem bij RA met een vaccin

    RCE onder leiding van prof. dr. Willem van Eden – Universiteit Utrecht: een nieuwe behandeling die het afweersysteem heropvoedt. Dit RCE werkt aan een nieuwe behandeling tegen reumatoïde artritis op basis van een ‘in house’ ontdekt molecuul (een peptide) dat is gepatenteerd. De nieuwe behandeling bestaat uit een injectie met zogeheten dendritische cellen die worden geladen met dit peptide. De toekomstige behandeling moet het afweersysteem heropvoeden: het stimuleert de aanmaak van zogeheten regulerende T-cellen die de ontspoorde afweerreactie bij mensen met RA moeten stoppen.

  • Syndroom van Sjögren

    RCE onder leiding van prof. dr. Frans Kroese en prof. dr. Hendrika Bootsma – UMCG: het vinden van de oorzaak van ontstoken speekselklieren en een nieuwe behandeling voor mensen met het syndroom van Sjögren. Dit RCE heeft unieke kennis en technologie op het gebied van stamcellen in het onderzoek naar het ontstaan en de behandeling van het syndroom van Sjögren. Met stamcellen worden speekselkliertjes nagemaakt om de oorzaak te achterhalen van de verkeerde afweerreactie en doorgaande ontstekingen. Stamcellen zijn ook de basis van de te ontwikkelen nieuwe behandeling.

  • Reumabehandeling bij kinderwens of zwangerschap

    RCE onder leiding van dr. Radboud Dolhain – Erasmus MC: behandeling op maat van vrouwen en mannen met reumatoïde artritis die een kinderwens hebben. Het hebben van RA kan grote gevolgen hebben voor vruchtbaarheid en zwangerschap. Dit RCE heeft door de combinatie met de eigen polikliniek voor zwangerschap en reuma een unieke positie opgebouwd in het onderzoek naar optimale behandeling van vrouwen en mannen met een kinderwens. Onderzoek onder patiënten met RA moet gedetailleerde kennis opleveren, bijvoorbeeld over de gevolgen van medicijnen voor de vruchtbaarheid, zodat steeds meer een behandeling op maat mogelijk is.