Samenvatting

Zo’n 16 procent van de mensen tussen de 18 en 45 jaar die zich met chronische lage rugklachten bij de huisarts melden, blijkt een vorm van reuma in de onderrug te hebben. Arts-onderzoeker Lonneke van Hoeven heeft een vragenlijst voor huisartsen ontwikkeld om patiënten met mogelijk deze vorm van reuma snel door te verwijzen.

Vroeg opsporen en daarna snel behandelen van reuma is belangrijk om schade aan gewrichten te voorkomen. Huisartsen kunnen zich in de toekomst baseren op een vragenlijst die werkt voor axiale spondyloartritis. ‘Dat er nooit eerder onderzoek naar is gedaan, komt doordat axiale spondyloartritis tot voor kort moeilijk op te sporen was in een vroeg stadium’, legt Van Hoeven uit. ‘Tegenwoordig kunnen wij dit met een MRI-scan veel eerder en is snel doorverwijzen belangrijk.’

Ontstekingen eerder zichtbaar en beter behandelbaar

Met een MRI-scan kan een ontsteking in de onderrug 7 tot 10 jaar eerder zichtbaar worden dan met een röntgenfoto. ‘Inmiddels weten we ook dat de aandoening heel goed te behandelen is met oefentherapie en een langdurige kuur van NSAID’s. Dit zijn ontstekingsremmende pijnstillers zoals diclofenac en ibuprofen’, aldus Lonneke van Hoeven. ‘En als die niet helpen, kunnen we biologicals voorschrijven. Veel patiënten met axiale spondyloartritis komen op die manier van de pijnklachten af en kunnen weer normaal functioneren.’

Doorverwijzen als 2 van de 4 vragen met ja wordt beantwoord

Om huisartsen in staat te stellen om snel te beoordelen of de chronische lage rugklachten bij jonge mensen mogelijk wordt veroorzaakt door axiale spondyloartritis, heeft arts-onderzoeker Van Hoeven samen met reumatoloog dr. Angelique van Weel (Maasstad Ziekenhuis Rotterdam) een eenvoudige vragenlijst ontwikkeld. Daarop staan vragen over de aard van de pijn en over ontstekingsziekten in de familie. Als 2 van de 4 vragen met ja worden beantwoord, kan de huisarts doorverwijzen naar een reumatoloog. Van Hoeven onderzoekt nu verder of deze vragenlijst effectief is. ‘Als blijkt dat deze vragenlijst goed werkt, kan het misschien worden opgenomen in de NHG-standaard, het protocollenboek van de huisartsen.’

16 procent van jonge mensen met rugklachten heeft vorm van reuma

Ongeveer 20 procent van de 18- tot 45-jarigen die naar hun huisarts gaan, klopt daar aan omdat ze chronische last hebben van hun onderrug. Dat zijn er jaarlijks meer dan 100.000. Bij naar schatting 16,4% blijken de klachten veroorzaakt te worden door axiale spondyloartritis. De ziekte van Bechterew is de bekendste vorm van deze groep van aandoeningen. Die komt in het onderzoek van Van Hoeven bij een kwart van deze groep patiënten voor.

Meer informatie

Lonneke van Hoeven heeft de bevindingen van haar onderzoek gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift PLOS ONE.