Het Reumafonds heeft in de jaarlijkse toekenningsronde voor klinische onderzoeken vijf nieuwe onderzoeken geselecteerd voor financiering. Door wetenschappelijk onderzoek worden nieuwe behandelingen van reuma ontdekt. Daarom besteedt het Reumafonds jaarlijks zo’n negen miljoen euro, het grootste deel van haar budget, aan reumaonderzoek. Klinisch onderzoek is belangrijk omdat daarin wordt getest of een ontdekking ook echt toegepast kan worden op reumapatiënten. Een korte introductie van de vijf klinische onderzoeken:

Onderzoek naar conditionering bij jeugdreuma – Universiteit Leiden

Het team onder leiding van prof. dr. Andrea Evers (Universiteit Leiden) onderzoekt het effect van conditionering bij de behandeling van jeugdreuma. Als een patiënt positieve verwachtingen heeft van een behandeling kan dat leiden tot positievere resultaten. Dit komt onder andere door conditionering: wanneer een effectief middel telkens opnieuw wordt aangeboden verwacht het lichaam een volgende keer weer een effectief middel. Dit is het bekende Pavlov-effect. Onderzocht wordt of deze methode de werking van medicijnen bij jeugdreuma kan helpen.

Onderzoek naar de invloed van het vetpercentage van vrouwen bij spondylartritis – VUmc

Dr. Irene van der Horst-Bruinsma (VUmc) onderzoekt hoe het komt dat vrouwen met spondylartritis minder goed reageren op TNF-remmers dan mannen. Aangezien het ontstekingseiwit TNF in vet wordt aangemaakt, kan het hogere vetpercentage van vrouwen een verklaring zijn. Als blijkt dat het vetpercentage een rol speelt, kan in de toekomst de medicatie voor vrouwen hierop aangepast worden.

Onderzoek naar vruchtbaarheid bij mannen met reuma – Erasmus MC

Dr. Radboud Dolhain (Erasmus MC) onderzoekt de problemen die mannen met reuma en een kinderwens ervaren. Van bepaalde medicatie, zoals het veel gebruikte medicijn methotrexaat (MTX), is bij muizen en ratten aangetoond dat het misvormingen van de foetus kan veroorzaken. Daarom mag MTX niet gebruikt worden door mannen die vader willen worden. Dolhain gaat bij mannen met reumatoïde artritis, spondylartritis, artritis psoriatica en jeugdreuma onderzoeken of deze medicatie echt effect heeft op de kwaliteit van het sperma.

Onderzoek naar de effectiviteit van behandelingen bij reumatoïde artritis (RA) – Erasmus MC

In de afgelopen 20 jaar zijn de resultaten van de behandeling van RA sterk verbeterd, doordat de nadruk meer is komen te liggen op vroege herkenning en vroege ‘intensieve’ behandeling gericht op langdurige periodes zonder medicijnen. RA bestaat uit verschillende subtypen, waarvan de belangrijkste seropositieve en seronegatieve RA is. Elk type heeft een ander ziekteverloop: heftig of milder, langdurig dragelijk zonder medicatie of slechts heel kort. Prof. dr. Mieke Hazes (Erasmus MC) onderzoekt of deze subtypen elk ook een andere behandeling nodig hebben.

Onderzoek naar het effect van lichttherapie bij reumatoïde artritis (RA) – Universiteit Leiden

RA-patiënten ervaren naast gewrichtsstijfheid en pijn vaak ook vermoeidheid, slaapproblemen en een verminderde kwaliteit van leven. Prof. dr. Andrea Evers (Universiteit Leiden) wil het effect van lichttherapie bij deze patiënten onderzoeken. Er zijn aanwijzingen dat het 24-uurs ritme in RA verstoord is. Er wordt bijvoorbeeld gedurende de nacht meer melatonine aangemaakt door RA-patiënten dan door gezonde mensen. Lichttherapie beïnvloedt het 24-uurs ritme. Dit onderzoek kan een zeer grote impact hebben op het leven van de patiënten. Het zou de eerste daadwerkelijke behandeling van vermoeidheid kunnen zijn.

Jaarlijks drie toekenningsrondes

De sleutel tot betere behandelingen en een leven zonder reuma in de toekomst ligt volgens het Reumafonds in wetenschappelijk onderzoek. Het Reumafonds investeert daarom veel tijd, expertise en gelden hierin. Jaarlijks schrijft het Reumafonds drie calls uit voor kortlopende onderzoeken. Een voor fundamentele onderzoeken, een voor translationele onderzoeken en een voor klinische onderzoeken. In de calls staat het realiseren van verbeteringen voor patiënten, vandaag en morgen, centraal. Het Reumafonds vraagt in de toekenningsprocedure advies van internationale referenten en de Wetenschappelijke Adviesraad Reumafonds (WAR).