Mensen met knieartrose die veel pijn hebben, hebben meer zenuwuiteinden in hun knie dan mensen met artrose die weinig pijn hebben. Dat blijkt uit onderzoek van dr. Niels Eijkelkamp van UMC Utrecht. In nieuw onderzoek, dat ReumaNederland financiert, gaat hij op zoek naar de oorzaak: het verband tussen ontstekingen en het zenuwstelsel.

Dr. Eijkelkamp, kunt u vertellen wat er uit dit eerste onderzoek is gekomen?

‘We hebben gekeken naar de verschillen tussen mensen met artrose die veel kniepijn hebben en mensen die weinig tot geen pijn hebben. Het gaat dan om de pijn in rust, dus zonder te bewegen en de knie te belasten. We hebben gekeken naar mensen die verschillen in de pijn die ze ervaren, maar bij wie de artrose ongeveer even erg is, dus met evenveel schade aan het kraakbeen. We deden een bijzondere ontdekking: mensen met veel kniepijn hebben meer zenuwuiteinden in de knie.’

Hoe komt dit?

‘We weten dat ontstekingen die ontstaan in de knie de zenuwuiteinden kunnen laten vergroeien. Die vergroeide zenuwen kunnen mogelijk zorgen voor de pijn. Het wordt ook steeds duidelijker dat het zenuwstelsel en het afweersysteem met elkaar communiceren. Ons andere onderzoek heeft al laten zien dat afweercellen – die horen bij ontstekingen – zenuwcellen in het ruggenmerg ‘aan’ kunnen zetten. Ook op die manier kunnen ontstekingen bij artrose dus zorgen voor de pijn die mensen ervaren.’

Wat betekent dit voor mensen met artrose?

‘De ene artrosepatiënt heeft veel meer pijn heeft dan de andere, terwijl de hoeveelheid schade aan het gewricht hetzelfde is. Sommige artrosepatiënten blijven zelfs pijn houden, ook al hebben ze inmiddels een knieprothese gekregen. Hoe kan dat? Ligt dat aan de zenuwuiteinden in het gewricht of aan gevoeligere zenuwcellen in het ruggenmerg? Dat willen we te weten komen.’

Hoe gaat u dat doen?

‘In ons eerdere onderzoek hebben we bij patiënten vloeistof uit het ruggenmerg verzameld. Het gaat om 21 patiënten met veel pijn en 21 patiënten met weinig pijn. De verzamelde ruggenmergvloeistof gaan we nu onderzoeken op de verschillende soorten eiwitten die voorkomen bij artrosepatiënten met veel pijn. Hiermee hopen we de stofjes te vinden die voor de pijn bij artrose zorgen. Ook gaat ons onderzoeksteam de communicatie tussen de afweercellen en de zenuwcellen in kaart brengen. Bij een verstoorde communicatie kan pijn ontstaan of wordt deze in stand gehouden.’

Wat hebben mensen met artrose aan uw onderzoek?

‘Uiteindelijk is ons doel: betere behandelingen en dus minder of geen pijn! Dat zou fantastisch zijn. Als we weten waar de pijn vandaan komt, vanuit de zenuwuiteinden of vanuit het ruggenmerg, dan kunnen we op zoek gaan naar een specifieke, doelgerichte behandeling tegen de pijn. Dat kan mensen helpen voor wie pijnstilling nu nog onvoldoende werkt. Dat zou een enorme stap vooruit zijn!’

Helpt u mee dit onderzoek naar de volgende fase te brengen?

Met uw steun kan de zoektocht naar de oorzaak en behandeling van -chronische- pijn bij artrose de volgende fase in gaan. ReumaNederland ontvangt namelijk geen subsidie van de overheid. Helpt u mee aan dit belangrijke onderzoek voor mensen met artrose?

Ja, ik help mee.