In het UMC Utrecht werkt een team van onderzoekers aan de volgende fase van het toekomstige medicijn synerkine: het testen bij mensen. Synerkine bestaat uit 2 gecombineerde eiwitten die samen ontstekingen, pijn en kraakbeenschade blijken te remmen in laboratoriumproeven. Een totaaloplossing die niet alleen voor artrosepatiënten heel belangrijk is, maar ook voor mensen met ontstekingsreuma of chronische pijn. Welke stappen zijn er al gezet en wat moet er nog gebeuren voor het getest kan worden bij mensen?

Langer in het lichaam

Dr. Joel van Roon is een van de projectleiders in het onderzoek naar synerkine. Hij vertelt dat er een belangrijke stap is gezet in verlengen van de tijd dat het medicijn in het lichaam blijft. ‘Eerst werd het medicijn nog te snel afgevoerd door de nieren en de lever. Door ‘suikergroepjes’ aan eiwit-moleculen te veranderen, hebben wij ervoor gezorgd dat het medicijn vier keer langer in de bloedbaan blijft en een betere werking heeft. Een flinke vooruitgang! We kunnen dit de komende jaren nog verder verbeteren, waardoor synerkine ook beter in het gewricht aanwezig blijft. Voor deze lokale toediening in een gewricht is een speciale gel ontwikkeld. Het medicijn wordt dan ‘verpakt’ ingespoten in het aangedane gewricht.’

Pijncellen lijken op ontstekingscellen

Joel van Roon kijkt in het onderzoek vooral naar de ontstekingsremming door synerkine, maar er is meer. ‘Door de samenwerking met pijnonderzoeker dr. Niels Eijkelkamp in ons team, ontdekten we dat bepaalde cellen uit het centrale zenuwstelsel erg lijken op cellen uit het afweersysteem. De cellen bleken overgevoelig te zijn geworden en bleven ‘aanstaan’, zodat ze pijn en ontstekingen veroorzaken. Synerkine, zo ontdekten wij, zet uit de pas lopende cellen in het immuunsysteem en het zenuwstelsel weer op de goede weg en dat is wat we willen: dat uiteindelijk de cellen ofwel het lichaam zelf zijn werk weer gaat doen.’

Hoe staat het met de resultaten van synerkine bij artrose?

‘In de laboratoriumonderzoeken die we hebben gedaan, blijkt synerkine alle drie eigenschappen waar te maken. We zien dat de samengevoegde eiwitten inderdaad ontstekingen bij artrose aanpakken. Ook zorgt synerkine ervoor dat kraakbeenschade vermindert en dat het kraakbeen zelfs wordt gerepareerd. Uit proeven met dieren kunnen we afleiden dat ook de pijn door artrose minder wordt. Waar het op lijkt, is dat synerkine een ongunstige omgeving in het gewricht weet om te draaien in een gunstige omgeving. Ontstekingen nemen af, kraakbeenschade en pijn worden geremd.’

De volgende stap: testen bij de mens

‘De tests in het laboratorium gaan zo goed, dat we het aandurven de volgende stap te zetten’, vertelt Joel van Roon. Wij zijn klaar om het op mensen te gaan testen, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Eerst moeten wij financiering vinden, waardoor we het medicijn in grote hoeveelheden kunnen maken en een onderzoek met patiënten kunnen starten. Als wij eenmaal de fondsen hebben, kan dat snel gaan, maar dan nog praat je al gauw over een aantal jaren voor wij kunnen starten met de test op mensen. De weg is nog lang, maar ik heb goede hoop dat het gaat lukken.’

Meer informatie

Ook u kunt het onderzoek naar synerkine financieel ondersteunen. Wilt u meer weten over synerkine? Lees dan onze antwoorden op veelgestelde vragen.