In het Amsterdam UMC is een onderzoek gestart naar een nieuwe behandeling van enkelartrose. In het enkelgewricht van mensen met enkelartrose worden bloedplaatjes afkomstig uit het eigen bloed geïnjecteerd. Sportarts en onderzoeker dr. Hans Tol gaat onderzoeken of de behandeling zorgt voor minder pijn en minder beperkingen bij mensen met enkelartrose. ReumaNederland financiert dit onderzoek.
Dit onderzoek in het kort:
Aandoening: enkelartrose
Onderzoek naar: een nieuwe behandeling
Wat houdt het in: bij patiënten wordt onderzocht of een injectie met bloedplaatjes uit het eigen bloed de klachten van enkelartrose vermindert
Deelname mogelijk: niet mogelijk (deelname gesloten juli 2020)
Dr. Tol, u leidt het onderzoek. Wat is enkelartrose?
‘Enkelartrose is de beschadiging van het kraakbeen in het enkelgewricht. Dat kraakbeen is normaal heel glad, zodat de enkel gemakkelijk kan buigen en strekken. Bij artrose is het laagje kraakbeen dun en onregelmatig. Het bot wordt aan de randen breder en het gewricht wordt dikker. Door deze veranderingen kan het gewricht pijn doen en beweegt het minder soepel.’
Wie loopt er het meest risico op enkelartrose?
‘Mensen die heel regelmatig hun enkels verzwikken, lopen een grotere kans op enkelartrose. En er zijn mensen met een ‘verkeerde’ stand van de enkel. Ook zij hebben meer risico op artrose. Tot slot kan een gebroken enkel het begin van artrose betekenen.’
Wat zijn de gevolgen van enkelartrose?
‘Enkelartrose is een aandoening die ook al bij relatief jonge mensen voor veel pijn en dagelijkse beperkingen bij het lopen kan zorgen. Dan heb ik het bijvoorbeeld over dertigers en veertigers die veel moeite hebben met gewoon bewegen of sporten. Als de artrose verder gaat, kunnen er knobbels van uitgroeiend bot ontstaan. Die maken het lopen nog pijnlijker en dus moeilijker.’
Wat is er op dit moment aan enkelartrose te doen?
‘De behandelingen zijn helaas beperkt. Ik vergelijk het wel eens met knieartrose. Mensen met knieartrose krijgen spierversterkende oefeningen, waardoor de spieren dan een deel van de schokdemping van het kraakbeen overnemen. Bij de enkel is dat moeilijker en kom je uiteindelijk uit op het vastzetten van het gewricht of een kunstgewricht om de pijn te verminderen.’
U gaat een nieuwe behandeling onderzoeken. Wat houdt die behandeling in?
‘Die nieuwe behandeling is een injectie in de enkel met bloedplaatjes uit het eigen bloed. Bloedplaatjes bevatten eiwitten die mogelijk belangrijk zijn voor het herstel in het lichaam. Eerder onderzoek bij patiënten met knieartrose laat zien dat deze behandeling bij 50-60% van hen zorgt voor minder pijn en beperkingen. Patiënten met enkelartrose kwamen naar ons toe met de vraag of ze de injectie ook konden krijgen. Maar, zo’n nieuwe behandeling moet je eerst goed wetenschappelijk onderzoeken. ReumaNederland maakt dit nu mogelijk.’
Hoe ziet het onderzoek eruit?
We gaan onderzoek doen onder 100 mensen met enkelartrose. Die worden verdeeld in 2 groepen. Bij beide groepen wordt bloed afgenomen. De ene groep krijgt in 6 weken tijd 2 injecties met de eigen bloedplaatjes, de andere groep injecties met water met zout. Daar zit dus niets in, we noemen dat een placebo.’
Wat verwacht u van het onderzoek?
‘Er zijn duidelijke aanwijzingen dat de behandeling met eigen bloedplaatjes zorgt voor minder pijn bij knieartrose, dus ik hoop dat dit bij enkelartrose ook uit het onderzoek komt. Patiënten kunnen door minder pijn misschien ook gemakkelijker bewegen. We gaan de effecten van de behandeling een jaar lang meten. De deelnemers vullen vragenlijsten in en we testen hoe goed zij hun enkel kunnen gebruiken. Zo hopen we een duidelijk beeld te krijgen van wat de behandeling betekent voor mensen met enkelartrose.’