Bewezen: injectie met eigen bloedplaatjes helpt niet bij enkelartrose
Een injectie in het enkelgewricht met plaatjes-rijk plasma (PRP) helpt niet tegen klachten zoals pijn bij enkelartrose. Dat blijkt uit onderzoek door het Amsterdam UMC. Dit is belangrijk voor patiënten. De zogeheten PRP-injecties worden niet vergoed, maar mensen laten de behandeling doen in de hoop op verbetering. ReumaNederland financierde het onderzoek onder 100 patiënten.
De PRP-injecties zijn sinds een aantal jaren een populaire behandeling bij artrose. De gedachte achter de injectie met bloedplaatjes uit het eigen bloed is dat bepaalde stofjes, zogeheten groeifactoren, zorgen voor een genezingsproces.
Behandeling niet laten doen
Eerdere onderzoeken naar de PRP-injecties als behandeling van artrose waren niet altijd van hoge kwaliteit. Dit onderzoek naar de injecties bij mensen met enkelartrose is wel goed opgezet. ‘Het is belangrijk dat we nu weten dat de injecties met plaatjes-rijk plasma niet werken’, zegt hoofdonderzoeker professor Hans Tol. Hij is sportarts en hoofdonderzoeker bij het Amsterdam UMC. ‘We kunnen nu zeggen: kies niet voor deze behandeling. Het is een behandeling die je ook nog eens uit eigen portemonnee betaalt.’
Veel klachten op jonge leeftijd
Dat mensen kiezen voor deze behandeling, komt vaak omdat ze veel klachten hebben door enkelartrose. ‘Bij artrose is het laagje kraakbeen in het gewricht dun en onregelmatig geworden’, legt professor Tol uit. ‘Hierdoor ontstaat pijn en kunnen mensen minder goed bewegen. Enkelartrose zorgt ook bij dertigers en veertigers voor veel beperkingen. Ze kunnen niet gewoon bewegen of sporten. Er zijn niet veel behandelingen beschikbaar, dus dan gaan mensen op zoek.’
Honderd patiënten onderzocht
Aan het onderzoek hebben in totaal 100 patiënten meegedaan, in zes verschillende ziekenhuizen. Uitvoerend arts-onderzoeker Liam Paget: ‘Bij alle patiënten hebben we bloed afgenomen voor de PRP-injectie. Maar bij een onderzoek zoals dit krijgt de helft van de patiënten de echte injectie krijgt de andere helft een ‘nep’-injectie met zoutoplossing. Dat noemen we placebo. Alleen zo kunnen we zien of de behandeling werkt. Door te loten werd bepaald wie de echte injectie kreeg en wie niet.’
Geen verschil met zoutoplossing
‘Na zes weken werd de injectie herhaald’, vervolgt Liam Paget. ‘De patiënten vulden aan het begin en na 6, 12 en 26 weken vragenlijsten in die gingen over pijn en andere klachten. Ook hebben we in die tijd 3 keer lichamelijk onderzoek gedaan. Uiteindelijk konden we vaststellen dat de injecties met eigen bloedplaatjes niet voor verbetering zorgden. Er was namelijk geen verschil in gemiddelde klachten in de beide groepen patiënten. Dus geen verschil tussen de behandeling met bloedplaatjes en de nepbehandeling met een zoutoplossing.’
Zeker van de uitkomst
‘Omdat patiënten hebben meegedaan uit verschillende soorten ziekenhuizen, universitaire medische centra maar ook regionale ziekenhuizen en privéklinieken, zijn we heel zeker van deze uitkomst’, besluit professor Hans Tol. ‘We hadden natuurlijk graag gezien dat de injecties wel werkten. Ons onderzoek gaat verder en we gaan kijken naar nieuwe manieren om er heel vroeg bij te zijn bij kapot kraakbeen in de enkel, bijvoorbeeld door een ongeval of door sportletsel. Op die manier hopen we het ontstaan van enkelartrose te kunnen voorkomen.’
Meer informatie
- ReumaNederland heeft veel informatie over artrose.
- Het onderzoek van professor Hans Tol en Liam Paget is gepubliceerd in het Journal of the American Medical Association. Het is de uitkomst van een onderzoek dat in 2018 is gefinancierd door ReumaNederland.