Voor mensen met ernstige knieartrose die nog te jong zijn voor een prothese is er een nieuwe behandeling ontwikkeld: kniedistractie. Kniedistractie is het tijdelijk iets uit elkaar trekken van de knie met een frame. Dit zorgt ervoor dat kapot kraakbeen bij mensen met artrose de kans krijgt zich te herstellen. ReumaNederland heeft jarenlang geïnvesteerd in het onderzoek door UMC Utrecht naar deze nieuwe behandeling. De eerste patiënten worden in het UMC Utrecht behandeld en er volgen in de toekomst meer ziekenhuizen.

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat mensen die de behandeling hebben gekregen jarenlang minder pijn hebben en beter kunnen bewegen. Kniedistractie gebeurt met een lichtmetalen frame, de kniedistractor. Hiermee wordt het boven- en onderbeen van mensen met knieartrose 6 weken lang licht uit elkaar getrokken. Het aangetaste kraakbeen krijgt zo de kans zich te herstellen.

Voor patiënten jonger dan 65

De kniedistractiebehandeling is het resultaat van jarenlange samenwerking tussen ReumaNederland en UMC Utrecht. De behandeling is bedoeld voor relatief jonge patiënten (onder de 65 jaar) met ernstige knieartrose bij wie bestaande behandelingen, zoals pijnstilling en fysiotherapie, niet meer voldoende helpen. Tot nu toe kregen deze patiënten uiteindelijk een prothese. Maar, een prothese heeft niet het eeuwige leven en daarom is het goed dat er nieuwe behandelingen komen. Ingrid Lether, manager Onderzoek & Innovatie: ‘Protheses zijn een zeer ingrijpende behandeling voor artrose en ReumaNederland investeert fors in nieuwe alternatieven voor de behandeling van mensen met artrose.’

Tweede prothese voorkomen

Bij mensen met artrose die op relatief jonge leeftijd een kunstgewricht in de knie krijgen, moet de prothese vaak nog een keer vervangen worden, met veel nadelen. Professor Floris Lafeber, hoogleraar experimentele reumatologie bij UMC Utrecht: ‘Een vervanging van een prothese geeft een grotere kans op complicaties. Ook ‘werkt’ een tweede prothese vaak veel minder goed: patiënten zijn veel meer beperkt in hun dagelijks leven. Het zo lang mogelijk uitstellen van een eerste prothese is dus erg belangrijk. Met kniedistractie kunnen we een prothese vaak jaren uitstellen, bij een aantal patiënten zelfs met meer dan 10 jaar.’

Conditie kraakbeen verbetert

De resultaten van de distractiebehandeling bij mensen die de behandeling hebben gehad zijn tot nu toe zeer hoopgevend. Na distractie blijkt de conditie van het kraakbeen en het bot in het kniegewricht te verbeteren. Patiënten hebben hierdoor minder pijn en kunnen beter bewegen. Na distractie blijkt de pijn bij veruit de meeste patiënten zoveel te zijn verminderd, dat een knieprothese ook echt jarenlang kan worden uitgesteld. Patiënten kunnen dus al die jaren hun eigen knie behouden.

Kniedistractor naar verwachting in de toekomst in meer ziekenhuizen

De behandeling met de kniedistractor wordt tot nu toe alleen in het UMC Utrecht gegeven. Maar naar verwachting worden dat er meer. De kniedistractor heeft kort geleden Europese goedkeuring gekregen, waardoor de behandeling voor mensen met artrose in de toekomst in meer ziekenhuizen kan worden gegeven. De orthopeden van het UMC Utrecht zullen hun collega’s daar leren hoe ze hem moeten gebruiken.

Meer over de kniedistractie

Vanaf het allereerste begin heeft ReumaNederland geïnvesteerd in de behandeling van knieartrose met kniedistractie. Mensen met knieartrose kregen de toen nog experimentele behandeling in het kader van wetenschappelijk onderzoek. Tijdens de behandeling wordt de knie zo’n 6 weken uit elkaar gehouden met een frame. Vanwege de positieve resultaten kon de behandeling en de kniedistractor (het frame) verder worden ontwikkeld. Onlangs heeft de kniedistractor de Europese CE-markering gekregen, waardoor de behandeling beschikbaar is gekomen voor mensen met knieartrose. De distractor wordt door ArthroSave – spin-off van het UMC Utrecht – op de markt gebracht. ZonMW, Vrienden van UMC Utrecht, ReumaNederland en Stichting Technische Wetenschappen ondersteunen de implementatie financieel.