Je komt thuis van de apotheek en ontdekt in de zak met medicijnen een ander doosje medicijnen dan wat je normaal gesproken gebruikt. Is dit je wel eens overkomen? In de praktijk blijkt het voor veel mensen een uitdaging om het voor hen meest geschikte medicijn te krijgen of te behouden. Hoe komt dat en wat kun jij zelf doen?

Waarom een ander medicijn?
Allereerst moet je natuurlijk weten dat je een ander merk medicijn hebt meegekregen. Uit recent onderzoek Wisselen van medicijnen blijkt dat meer dan 70% van de respondenten niet is geïnformeerd door de apotheek over de wisseling van hun medicijn naar een ander generiek merk met dezelfde werkzame stof. Ten tweede moet je weten waarom je een ander medicijn meekrijgt. Bijvoorbeeld omdat jouw verzekeraar een preferentiebeleid (voorkeursbeleid) hanteert voor dat medicijn, omdat jouw arts op het recept alleen de stofnaam heeft voorgeschreven of omdat jouw apotheek een tekort aan geneesmiddelen heeft.

Probleem met wisselen?
Het wisselen van medicijn met dezelfde werkzame stof hoeft geen probleem te zijn. Maar het kan bijvoorbeeld dat je allergisch bent voor de hulpstoffen van het nieuwe medicijn. Of de andere vorm of de kleur van het tablet is verwarrend als je ook andere tabletten inneemt. Of de toedieningsvorm is anders en voor jou niet geschikt, bijvoorbeeld een spuit in plaats van een pen.

Hoe zou een wisseling moeten verlopen?
Als patiënt heb je recht op informatie van je apotheek wanneer je een nieuw merk medicijn meekrijgt, ook wanneer het een medicijn met dezelfde stofnaam betreft. Is de reden van jouw medicijnwissel het preferentiebeleid (voorkeursbeleid) van je zorgverzekeraar? Overleg dan met je arts of jij een recept met de vermelding ‘medische noodzaak’ kunt krijgen waardoor je je eigen medicijn kunt behouden. De apotheek en de zorgverzekeraar moeten in dat geval het verzoek om ‘medische noodzaak’ honoreren. Als er geen sprake is van preferentiebeleid, dan kan je arts eventueel een recept op merknaam voorschrijven.

Aanbevelingen voor weerbarstige praktijk
Uit het onderzoek blijkt dat in de helft van de gevallen waarbij respondenten medische noodzaak op hun recept hadden staan, dit niet is gehonoreerd door de apotheek. Soms wil de apotheker of verzekeraar zelfs dat je het nieuwe medicijn toch eerst uitprobeert, ook al heb je een recept met medische noodzaak of merknaam. Dat hoef je niet te accepteren. De apotheker of verzekeraar mogen immers niet op de stoel van de arts gaan zitten!

Je hebt als patiënt heel wat nodig om het goede medicijn te krijgen: doorzettingsvermogen, overtuigingskracht en genoeg energie. Maar dan ben je er nog niet:

  • Het begint met het krijgen van de juiste informatie: je moet weten dat je een ander medicijn meekrijgt.
  • Daarnaast moet je weten wat er aan de hand is: ligt dit aan het inkoopbeleid van jouw verzekeraar of apotheek of is er sprake van een medicijntekort? Als patiënt wil en kun je je hier niet mee bezig houden. Het is natuurlijk ook onmogelijk want het verandert steeds.
  • Tot slot: ook al heb je medische noodzaak op je recept staan, dan weet je nog niet zeker of je wel je medicijn meekrijgt van je apotheek of verzekeraar.

Kortom: enorm frustrerend dit en niet goed voor de gezondheid, waar het uiteindelijk toch allemaal om te doen is. Samen met 13 andere patiëntenorganisaties hebben wij aanbevelingen gedaan aan het ministerie van VWS, zorgverzekeraars en apothekers. Wij gaan er alles aan doen dat deze aanbevelingen worden opgevolgd.

Wat raad ik je aan?

  1. Check altijd bij de apotheek of je jouw vertrouwde merk medicijn hebt meegekregen.
  2. Als dat niet zo is: vraag de apotheek waarom.
  3. Verwacht je problemen met het andere merk of twijfel je: overleg met je apotheker en/of arts.
  4. Als dat medisch gezien nodig is, kan jouw arts ‘medische noodzaak’ of ‘merknaam’ op het recept schrijven.
  5. Indien je je medicijnen niet meekrijgt ondanks stap 4, neem dan contact op met je zorgverzekeraar en dien daar eventueel een klacht in.
  6. Kom je er met je zorgverzekeraar niet uit? Meld het bij de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeraars (SKGZ). Neem ook contact op met je arts.
Reuma NederlandIk ben Iris Koopmans beleidsmedewerker Patiëntenbelangen. Ik houd mij onder andere bezig met medicijnen en zorginnovatie. Graag schrijf ik over de activiteiten die ik doe of gedachtes die ik heb, waarbij jullie reacties en ideeën meer dan welkom zijn!